شرکت «ريبوک» يک توليدکننده کفش‌هاي ورزشي، پوشاک و لوازم ورزشي و زيرمجموعه شرکت آديداس است. نام آن از تلفظ آفريقايي ربوک (Rhebok) که يک نوع غزال آفريقايي است، گرفته شده است.
سابقه ريبوک به دهه 1890 برمي‌گردد که شخصي به نام جوزف ويليام فاستر خود را به عنوان اولين سازنده کفش‌هاي ورزشي ميخ‌دار معرفي کرد. تا سال ۱۸۹۵ کفش‌هاي او به صورت دست‌دوز براي دوندگان مشهور ساخته مي‌شد، ولي در سال 1895 او شرکتي در شهر بولتون با نام اصلي جي.دبليو فاستر و پسران تاسيس کرد و پس از مدتي اين کمپاني کفش‌هاي خود را به کليه ورزشکاران سرتاسر جهان عرضه مي‌کرد.
در سال ۱۹۵۸ دو نوه بنيانگذار کفش‌دوزي، شرکتي را ايجاد و نام آن را با الهام از يک غزال آفريقايي، ريبوک ناميدند که درنهايت با کمپاني فاستر و پسران ادغام گرديد. جو و جف فاستر اين نام را در لغت‌نامه‌اي پيدا کردند که جو در يک مسابقه برنده شده بود. اين ديکشنري نسخه جنوب آفريقايي بود که تلفظ آن با تلفظ انگليسي تفاوت داشت.
در سال ۱۹۸۱، جمع فروش ريبوک ۵/۱ ميليون دلار بود و نقطه عطف در سال بعد به وجود آمد که ريبوک اولين کفش ورزشي طراحي شده براي بانوان را عرضه کرد که به نام کفش‌هاي «فري استايل» معروف شد. در سال بعد ميزان فروش به طور غيرمنتظره با بيش از سه برابر افزايش به ۹۱۹ ميليون دلار در سال ۱۹۸۶ رسيد. ميزان فروش در سال ۱۹۸۷ به ۴/۱ ميليارد دلار و در سال ۱۹۹۱ به ۷/۲ ميليارد دلار بالغ گرديد و به عنوان بهترين و نوآورترين شرکت سازنده وسايل ورزشي در جهان شناخته شد.
در سال ۱۹۸۷ ارزش سهام ريبوک در صنعت کفش‌هاي ورزشي به لحاظ فروش ۴/۱ ميليارد دلاري، از رقيب اصلي‌اش؛ يعني نايک بالاتر رفت، ولي پس از مدتي سرعت رشد فروش ريبوک کم شد و در سال ۱۹۹۰ فروش شرکت نايک نسبت به ريبوک افزايش يافت.
در اين زمان ناگهان ريبوک شروع به از دست دادن تدريجي موقعيت خود در بازار کرد و زمينه نگراني سهامداران را فراهم ساخت. بخشي از جابه‌جايي موقعيت رقابتي ريبوک به لحاظ سرمايه‌گذاري سنگين نايک در تبليغات و استفاده از ستاره‌هاي ورزشي گران‌قيمت بود.
پل فايرمن، توزيع کننده لوازم ورزشي ريبوک در آمريکاي‌شمالي براي بازگرداندن موقعيت ريبوک، ابتدا از بخش بسکتبال آغاز کرد. در اين زمان، مايکل جردن در بسکتبال بازنشسته شد و در غياب مايکل جردن که در فروش کفش‌هاي نايک تاثير زيادي داشت، ريبوک با ستاره معروف؛ يعني شکيل اونيل قراردادي امضا کرد که باعث افزايش چشمگير فروش اين شرکت در آن سال‌ها شد.
در جريان مسابقات NBA در سال ۱۹۹۴ ريبوک به عرضه کفش‌هاي طرح جديد و بدون بند و قابل شارژ به وسيله گاز کربنيک پرداخت. قيمت اين کفش‌ها ۱۳۰ دلار بود که بسيار معقول تعيين شد و فايرمن انتظار داشت که با اين نوآوري سهم بازار خود را در طول سه سال تا۱۰ درصد افزايش دهد.
ريبوک همچنين در ژانويه ۱۹۹۳ کفش‌هاي بنددار مخصوص را براي ورزشکاران دبيرستان عرضه کرد. همچنين در سال ۱۹۹۴ با ۱۲ نوع کفش و انتظار فروش۱۰۰ ميليون دلار وارد بازار هاکي شد.
فايرمن پيش‌بيني کرد که با افزايش ميزان فروش، درآمد آنها سه برابر شود، ولي تلاش‌هاي گسترده او براي نوسازي شرکت براي مقابله با شرکت نايک و نيل به پيشگامي در بازار با اقبال مواجه نشد و پاره‌اي مشکلات در رابطه با قيمت بالاي محصولات ريبوک ظاهر گرديد.
در شش ماه اول ۱۹۹۳ نيز کفش‌هاي بسکتبال به‌رغم تبليغات شکيل ۲۰ درصد کاهش يافت. در سال ۱۹۹۵ هزينه‌هاي عملياتي شرکت افزايش يافت. ريبوک پذيرفت که بخشي از افزايش هزينه‌ها ناشي از عقد قرارداد با ستارگان ورزشي و پرداخت پاره‌اي هزينه‌هاي مسابقات است؛ بنابر اين برخلاف چهار سال قبل و به جاي ۴۰۰ نفر، ريبوک با ۳۰۰۰ ورزشکار براي پوشيدن کفش‌هاي ريبوک در جريان المپيک ۱۹۹۶ آتلانتا قرارداد منعقد کرد. از طرف ديگر با مسوولان سان‌فرانسيسکو و فدراسيون‌هاي تيم‌ها و ستارگان بسکتبال براي پوشيدن کفش ريبوک قراردادهاي جداگانه بست.
تا سال ۱۹۹۵ ريبوک با فروش ۲۲۸ ميليون دلاري در رده سوم بزرگ‌ترين فروشندگان کفش‌هاي ورزشي قرار گرفت. دو سال بعد فروش کفش‌هاي نايک به ۷۵۰ ميليون دلار افزايش يافت، ولي ريبوک ۱۲۲ ميليون دلار به دست آورد.
شرکت آديداس در اواخر سال 2005 ميلادي با پرداخت مبلغ 8/3 ميليارد دلار اقدام به خريداري تمام سهام شرکت آمريکايي ريبوک كرد. مديران آديداس پس از خريداري ريبوک نام اين شرکت را تغيير ندادند و فقط تکنولوژي آديداس را در خطوط ساخت محصولات ريبوک جايگزين کردند، زيرا نمي‌خواستند با اين اقدام بازار فروش خود را از دست بدهند.
ادغام آديداس با ريبوک در ژانويه سال 2006 را مي‌توان فصل جديدي در تاريخ ريبوک دانست. ادغام اين دو برند مطرح با يکديگر به آنها اين فرصت را مي‌داد که با ايجاد ويژگي‌هاي مکمل در اين دو برند به بازار گسترده‌تري دست يابند و توانايي ارائه محصولات متنوع‌تري را به بازار داشته باشند.
کوشان غلامي
- مقالات مرتبط: